Zaznacz stronę

Kontrowersyjna nowelizacja Kodeksu Spółek Handlowych

2 listopada 2022 | Aktualności, Wiedza

13 października 2022 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (dalej „Ustawa”). Poniżej przedstawiamy najistotniejsze zmiany w nowym prawie i wskazujemy na ich możliwe konsekwencje. W naszej opinii część nowych postanowień może być problematyczna np. dla zarządów spółek zależnych.

Prawo holdingowe

W celu uregulowania prawa holdingowego Ustawa wprowadza definicję „grupy spółek”, składającej się ze spółki dominującej i spółek zależnych.

Spółki należące do grupy spółek mają kierować się wspólną strategią gospodarczą (interesem grupy spółek). Utworzenie grupy jest warunkowane podjęciem uchwały przez wspólników spółki zależnej oraz ujawnieniem tej okoliczności w Krajowym Rejestrze Sądowym.

W ramach nowelizacji zostały wprowadzone mechanizmy umożliwiające podmiotowi dominującemu sprawowanie jednolitego kierownictwa nad spółką lub spółkami zależnymi. W wypadku zawiązania grupy, spółka dominująca będzie miała możliwość wydawania spółkom zależnym wiążących poleceń, a odmowa ich wykonania będzie możliwa tylko w określonych przypadkach.

Ponadto, podmiot dominujący będzie ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą wobec spółki zależnej za szkodę, która została wyrządzona wykonaniem przez spółkę zależną wiążącego polecenia i która nie została naprawiona w terminie wskazanym w takim poleceniu. Dodatkowo będzie także ponosić odpowiedzialność względem wierzycieli spółki zależnej.

Ustawa wzbudza wiele kontrowersji, a środowisko prawnicze wskazuje na szereg problemów wynikających z wprowadzanych zmian. Przede wszystkim na marginalizację roli zarządów spółek zależnych oraz rozmycie odpowiedzialności za szkody wyrządzone w spółce, w związku z wprowadzeniem instytucji wiążącego polecenia.

Nowe przepisy dotyczące organów spółek

Nowelizacja wprowadza również nowe narzędzia dla rad nadzorczych, które zdaniem ustawodawcy mają zapewnić sprawowanie bardziej efektywnego nadzoru korporacyjnego. Najważniejsze zmiany w tym zakresie obejmują:

  • Obowiązek udzielenia przez zarząd określonych informacji radzie nadzorczej z własnej inicjatywy, bez dodatkowego wezwania,
  • Prawo wyboru doradcy rady nadzorczej, w celu zbadania określonej sprawy dotyczącej działalności spółki lub jej majątku oraz przygotowania określonych analiz oraz opinii
  • Obowiązek uzyskania zgody na zawarcie transakcji o znaczącej wartości ze spółką dominującą, spółką zależną lub spółką powiązaną
  • Poszerzone możliwości żądania informacji i dokumentów, m.in. od zarządu i pracowników spółki
  • Poszerzone obowiązki sprawozdawcze wobec wspólników i akcjonariuszy (składanie corocznych sprawozdań rady nadzorczej za poprzedni rok obrotowy).

Nowelizacja w sposób jednolity oraz kompleksowy reguluje także kwestie obowiązku protokołowania posiedzeń zarządów i rad nadzorczych spółek kapitałowych, a także treści tych dokumentów.

W nowelizacji sprecyzowana została również kwestia ustalenia momentu wygaśnięcia mandatu w związku z upływem kadencji członków zarządów lub rad nadzorczych.

Zgodnie z nowymi przepisami w przypadku powołania na okres dłuższy niż rok, mandat wygasa z dniem, w którym odbyło się zgromadzenie wspólników zatwierdzające sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji. Kadencję zaś oblicza się w pełnych latach obrotowych. Ustawodawca umożliwia jednak odmienne uregulowanie ww. kwestii w umowie lub statucie spółki.

Business Judgement Rule

Jedną z istotnych zmian jest także wprowadzenie do KSH zasady biznesowej oceny sytuacji (Business Judgement Rule). Zasada ta funkcjonowała dotychczas w orzecznictwie i doktrynie, a jej wprowadzenie do treści KSH ma na celu zapewnienie ochrony członkom zarządów i rad nadzorczych w przypadku, gdy podjęte przez nich decyzje (pomimo zachowania należytej staranności) doprowadziły do wyrządzenia spółce szkody. W takim wypadku będą musieli wykazać, że ich decyzje podejmowane były w granicach uzasadnionego ryzyka biznesowego oraz w oparciu o adekwatne do okoliczności informacje.

W związku z tym działania organów będą oceniane nie tylko przez pryzmat rezultatów, ale także z perspektywy prawidłowości trybu podejmowania decyzji. W tym kontekście jeszcze większego znaczenia mogą nabrać operaty czy opinie prawne profesjonalnych podmiotów.

Jak możemy pomóc?

Na podstawie przeprowadzonych analiz zmian w kodeksie spółek handlowych wypracowaliśmy konkretne rozwiązania, które ułatwią przedsiębiorcom dostosowanie swoich struktur do nowych regulacji. Pomożemy również we wszelkich czynnościach, których celem jest wdrożenie znowelizowanych przepisów i odpowiemy na wszystkie pytania w tym zakresie.

Masz pytania? Skontaktuj się z autorami

Adam Czarnota

Aneta Serowik


Zobacz też

Projekt nowelizacji Kodeksu Spółek Handlowych

Nowelizacja Kodeksu Spółek Handlowych – Business Judgement Rule i interes grupy spółek

Najnowsza Wiedza

Polski System Kaucyjny: przewodnik po prawnych i podatkowych regulacjach

1 października startuje Polski System Kaucyjny. To prawdziwa rewolucja dla przedsiębiorców – zarówno producentów, importerów, jak i dystrybutorów czy jednostek handlu. Jej wdrożenie niesie bowiem ze sobą szereg wyzwań, w tym, co nieoczywiste, również w obszarze podatku VAT. Oto krótki przewodnik po najważniejszych kwestiach związanych z Polskim Systemem Kaucyjnym.

Jak fundacja rodzinna może chronić się przed „czarnymi owcami”

W każdej rodzinie mogą zdarzyć się takie osoby. Konfliktowe, napastliwe i niechętne do współpracy, w dodatku przekonane, że to one zawsze mają rację, a świat jest wiecznie przeciwko. Wprowadzają chaos i zamieszanie, są źródłem nieustannych konfliktów lub po prostu nie pasują do ogólnej harmonii. Czasem nazywamy je „czarnymi owcami” – bo wywołują trudne sytuacje, psują relacje lub nie spełniają oczekiwań.

Kluczowe zmiany w zakresie raportowania schematów podatkowych (MDR)

Mocno zmieniające się realia prawno-podatkowe oraz rosnące oczekiwania w zakresie przejrzystości fiskalnej skłoniły ustawodawcę do wprowadzenia istotnych zmian w systemie raportowania schematów podatkowych. Zgodnie z ministerialnymi zapowiedziami, zasadniczym celem nowelizacji miało być uproszczenie dotychczasowych procedur.

Pierwszy pakiet uproszczeń regulacji ESG

Komisja Europejska przedstawiła pierwszy pakiet uproszczeń tzw. Omnibus I. To efekt postulatów w sprawie złagodzenia wymogów w zakresie ESG, zgłaszanych przez państwa członkowskie.

Zmiany Ordynacji podatkowej

Polski system podatkowy może czekać niemała rewolucja. Ministerstwo Finansów ogłosiło projekt zmian, który – według zapowiedzi – ma uprościć, usprawnić, a w niektórych obszarach również zaostrzyć zasady rozliczeń z fiskusem.

Światowy Dzień Własności Intelektualnej – komercjalizacja praw IP

Już po raz 25. będziemy obchodzić Światowy Dzień Własności Intelektualnej. W tym roku proponujemy nową formułę celebracji tego wydarzenia. Będzie to seria wskazówek oraz podpowiedzi w zakresie własności intelektualnej, a naszym tematem przewodnim będzie aspekt komercjalizacji praw IP.

Zapraszamy do kontaktu:

Aneta Serowik

Aneta Serowik

Adwokat / Partner / Prawo i Spory Korporacyjne

+48 728 432 412

a.serowik@kochanski.pl

Adam Czarnota

Adam Czarnota

Adwokat / Starszy Prawnik / Prawo Korporacyjne / Fuzje & Przejęcia

+48 22 326 9600

a.czarnota@kochanski.pl