Zaznacz stronę

Kontrowersyjna nowelizacja Kodeksu Spółek Handlowych

2 listopada 2022 | Aktualności, Wiedza

13 października 2022 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (dalej „Ustawa”). Poniżej przedstawiamy najistotniejsze zmiany w nowym prawie i wskazujemy na ich możliwe konsekwencje. W naszej opinii część nowych postanowień może być problematyczna np. dla zarządów spółek zależnych.

Prawo holdingowe

W celu uregulowania prawa holdingowego Ustawa wprowadza definicję „grupy spółek”, składającej się ze spółki dominującej i spółek zależnych.

Spółki należące do grupy spółek mają kierować się wspólną strategią gospodarczą (interesem grupy spółek). Utworzenie grupy jest warunkowane podjęciem uchwały przez wspólników spółki zależnej oraz ujawnieniem tej okoliczności w Krajowym Rejestrze Sądowym.

W ramach nowelizacji zostały wprowadzone mechanizmy umożliwiające podmiotowi dominującemu sprawowanie jednolitego kierownictwa nad spółką lub spółkami zależnymi. W wypadku zawiązania grupy, spółka dominująca będzie miała możliwość wydawania spółkom zależnym wiążących poleceń, a odmowa ich wykonania będzie możliwa tylko w określonych przypadkach.

Ponadto, podmiot dominujący będzie ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą wobec spółki zależnej za szkodę, która została wyrządzona wykonaniem przez spółkę zależną wiążącego polecenia i która nie została naprawiona w terminie wskazanym w takim poleceniu. Dodatkowo będzie także ponosić odpowiedzialność względem wierzycieli spółki zależnej.

Ustawa wzbudza wiele kontrowersji, a środowisko prawnicze wskazuje na szereg problemów wynikających z wprowadzanych zmian. Przede wszystkim na marginalizację roli zarządów spółek zależnych oraz rozmycie odpowiedzialności za szkody wyrządzone w spółce, w związku z wprowadzeniem instytucji wiążącego polecenia.

Nowe przepisy dotyczące organów spółek

Nowelizacja wprowadza również nowe narzędzia dla rad nadzorczych, które zdaniem ustawodawcy mają zapewnić sprawowanie bardziej efektywnego nadzoru korporacyjnego. Najważniejsze zmiany w tym zakresie obejmują:

  • Obowiązek udzielenia przez zarząd określonych informacji radzie nadzorczej z własnej inicjatywy, bez dodatkowego wezwania,
  • Prawo wyboru doradcy rady nadzorczej, w celu zbadania określonej sprawy dotyczącej działalności spółki lub jej majątku oraz przygotowania określonych analiz oraz opinii
  • Obowiązek uzyskania zgody na zawarcie transakcji o znaczącej wartości ze spółką dominującą, spółką zależną lub spółką powiązaną
  • Poszerzone możliwości żądania informacji i dokumentów, m.in. od zarządu i pracowników spółki
  • Poszerzone obowiązki sprawozdawcze wobec wspólników i akcjonariuszy (składanie corocznych sprawozdań rady nadzorczej za poprzedni rok obrotowy).

Nowelizacja w sposób jednolity oraz kompleksowy reguluje także kwestie obowiązku protokołowania posiedzeń zarządów i rad nadzorczych spółek kapitałowych, a także treści tych dokumentów.

W nowelizacji sprecyzowana została również kwestia ustalenia momentu wygaśnięcia mandatu w związku z upływem kadencji członków zarządów lub rad nadzorczych.

Zgodnie z nowymi przepisami w przypadku powołania na okres dłuższy niż rok, mandat wygasa z dniem, w którym odbyło się zgromadzenie wspólników zatwierdzające sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji. Kadencję zaś oblicza się w pełnych latach obrotowych. Ustawodawca umożliwia jednak odmienne uregulowanie ww. kwestii w umowie lub statucie spółki.

Business Judgement Rule

Jedną z istotnych zmian jest także wprowadzenie do KSH zasady biznesowej oceny sytuacji (Business Judgement Rule). Zasada ta funkcjonowała dotychczas w orzecznictwie i doktrynie, a jej wprowadzenie do treści KSH ma na celu zapewnienie ochrony członkom zarządów i rad nadzorczych w przypadku, gdy podjęte przez nich decyzje (pomimo zachowania należytej staranności) doprowadziły do wyrządzenia spółce szkody. W takim wypadku będą musieli wykazać, że ich decyzje podejmowane były w granicach uzasadnionego ryzyka biznesowego oraz w oparciu o adekwatne do okoliczności informacje.

W związku z tym działania organów będą oceniane nie tylko przez pryzmat rezultatów, ale także z perspektywy prawidłowości trybu podejmowania decyzji. W tym kontekście jeszcze większego znaczenia mogą nabrać operaty czy opinie prawne profesjonalnych podmiotów.

Jak możemy pomóc?

Na podstawie przeprowadzonych analiz zmian w kodeksie spółek handlowych wypracowaliśmy konkretne rozwiązania, które ułatwią przedsiębiorcom dostosowanie swoich struktur do nowych regulacji. Pomożemy również we wszelkich czynnościach, których celem jest wdrożenie znowelizowanych przepisów i odpowiemy na wszystkie pytania w tym zakresie.

Masz pytania? Skontaktuj się z autorami

Adam Czarnota

Aneta Serowik


Zobacz też

Projekt nowelizacji Kodeksu Spółek Handlowych

Nowelizacja Kodeksu Spółek Handlowych – Business Judgement Rule i interes grupy spółek

Najnowsza Wiedza

Slim VAT 3.0 | Tax Focus

8 marca br. odbyło się I czytanie dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, tzw. SLIM VAT 3 (druk nr 3025).

The Ideas Powered for Business SME FUND

SME Fund to projekt wspierany przez Komisję Europejską oraz Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). Wnioski można składać nieprzerwanie do 8 grudnia 2023 r.

Earn-out, czyli wilk syty i owca cała

Podstawą każdej transakcji M&A jest wycena spółki. Naturalne jest, że sprzedający kieruje się założeniem, by sprzedać ją jak najdrożej, natomiast kupujący nie chce za nią przepłacić.

Zapraszamy do kontaktu: