Każdy, kto planował założenie fundacji rodzinnej z zamiarem wykorzystania jej do obrotu kryptowalutami, powinien jeszcze raz dobrze przeanalizować tę kwestię. Potwierdzeniem tego są najnowsze rozstrzygnięcia sądów administracyjnych.
Handel kryptowalutami nie mieści się w zakresie działalności gospodarczej przewidzianej dla fundacji rodzinnej
Zapowiedzią negatywnego dla podatników podejścia były dotychczasowe stanowiska organów podatkowych wyrażane w wydawanych przez nie interpretacjach,
w których jednolicie uznawały pogląd o możliwości korzystania przez fundację rodzinną
z preferencji podatkowych (zwolnienia podmiotowego w podatku od osób prawnych (CIT) wynikającego z art. 6 ust. 1 pkt 25 i zw. z ust. 7 Ustawy o CIT[1]) przy handlu walutą wirtualną, za nieprawidłowy[2].
Stanowiska te znalazły potwierdzenie w świeżym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu[3].
Podatnik wystąpił z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, wskazując, że w celu reinwestowania majątku rodzinnego planuje utworzenie fundacji rodzinnej, do której, wraz z drugim wspólnikiem, zamierza wnieść wszystkie udziały spółki z o.o.
W wyniku tych działań całość aktywów zgromadzonych dotychczas w spółce z o.o., w tym m.in. waluty wirtualne, miała zostać przejęta przez nowo utworzoną fundację rodzinną.
Wątpliwość podatników sprowadzała się m.in. do ustalenia, czy zakres działalności gospodarczej fundacji rodzinnej, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 Ustawy o fundacji rodzinnej obejmuje nabywanie i zbywanie walut wirtualnych, co oznacza, że czynności te podlegają zwolnieniu z CIT na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 25 Ustawy o CIT.
Zdaniem podatnika waluty wirtualne mają podobny charakter jak papiery wartościowe oraz instrumenty pochodne (o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 Ustawy o fundacji rodzinnej). A to oznacza, że zakres jej działalności gospodarczej obejmuje nabywanie i zbywanie walut wirtualnych.
Organ podatkowy wydał interpretację indywidualną[4], w której uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. W uzasadnieniu stwierdzono, że waluta wirtualna nie jest instrumentem finansowym, ani też nie może być uznana za prawo o podobnym charakterze do papierów wartościowych i instrumentów pochodnych, jak również nie stanowi zagranicznego środka płatniczego (o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 6 Ustawy o fundacji rodzinnej).
Interpretacja indywidualna została zaskarżona przez podatnika i stała się przedmiotem oceny Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, który za organem podatkowym stwierdził jednak, że walut wirtualnych nie można uznać za prawa o podobnych charakterze do papierów wartościowych i instrumentów pochodnych. W efekcie obrót walutą wirtualną przez fundację rodzinną nie może zostać objęty zwolnieniem z CIT.
Skład orzekający zauważył również, że waluta wirtualna, w przeciwieństwie do papierów wartościowych czy instrumentów pochodnych, nie jest instrumentem finansowym, ale raczej elektroniczną formą płatności. Dodatkowo kryptowaluty nie są kontrolowane przez żadną centralną instytucję, co wyklucza ich klasyfikację jako prawa podobnego do papierów wartościowych lub instrumentów pochodnych.
Wątpliwości, co do zakresu działalności gospodarczej fundacji rodzinnej
Orzeczenie WSA nie jest jeszcze prawomocne. Jednak biorąc pod uwagę zawartą w nim argumentację, a także brzmienie analizowanych przepisów, z dużym prawdopodobieństwem można zakładać jego utrzymanie. Nawet w przypadku ewentualnego zaskarżenia przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.
Jak widać pojawianie się w polskim porządku prawnym fundacji rodzinnych, niemal od razu wywołało wśród podatników liczne wątpliwości, co do zakresu prowadzonej przez nie działalności gospodarczej.
W odniesieniu do walut wirtualnych wątpliwości podatników wynikają głównie z użycia dosyć nieostrego sformułowania „praw o podobnym charakterze” w art. 5 ust. 1 pkt 4 Ustawy
o fundacji rodzinnej, które rozbudziło szerokie nadzieje posiadaczy kryptoaktywów. W naszej ocenie przedstawione rozstrzygnięcia organów podatkowych, a także sądów administracyjnych powinny skutecznie schłodzić te oczekiwania.
Masz pytania? Skontaktuj się z nami
[1] Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805
z późn. zm., “Ustawa o CIT”).
[2] por. interpretacja podatkowa z 4 sierpnia 2023 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.312.2023.1.KS oraz z 31 października 2023 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.426.2023.2.KS.
[3] wyrok WSA w Poznaniu z 22 lutego 2024 r. sygn. akt. I SA/Po 895/23.
[4] interpretacja podatkowa z 31 października 2023 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.426.2023.2.KS.