Od początku września obowiązują przepisy znacznie zaostrzające kary za zanieczyszczanie środowiska. 1 września br., po krótkim, czternastodniowym vacatio legis weszła w życie ustawa z 22 lipca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej (Dz. U. poz. 1726).
Nowa ustawa pomoże chronić przyrodę
Na podstawie nowelizacji wprowadzono zmiany do Kodeksu karnego, Kodeksu wykroczeń, ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary oraz ustawy o ochronie przyrody. Znowelizowane przepisy zwiększą wymiar kar za zanieczyszczanie środowiska, o których mowa w ww. kodeksach i ustawach.
Najważniejsze zmiany obejmują zaostrzenie kar za przestępstwa:
- Powodowania zniszczeń w przyrodzie takie jak np. uszkadzanie roślin, zwierząt, siedlisk przyrodniczych – podniesiono minimalną wysokość kary pozbawienia wolności do 3 miesięcy oraz maksymalną z 2 do 5 lat,
- Zanieczyszczania środowiska (powietrza, wody, powierzchni ziemi) w znacznych rozmiarach – podniesiono minimalne wysokości kar pozbawienia wolności oraz maksymalne z 5 do 8 lat, a w przypadku szkód wywołanych przez instalację, której eksploatacja w zakładzie przemysłowym wymaga uzyskania pozwolenia – do 10 lat,
- Nieodpowiedniego postępowania z odpadami (składowanie, usuwanie, przetwarzanie, zbieranie, transportowanie, recyklingowanie) zagrażające ludziom lub środowisku – podniesiono maksymalną wysokość kary pozbawienia wolności z 5 do 10 lat, a w przypadku transgranicznego przywozu lub wywozu odpadów – do 12 lat,
- Braku dbałości o urządzenia zabezpieczające przyrodę (wodę, powietrze lub powierzchnię ziemi) przed zanieczyszczeniem lub skażeniem – podniesiono minimalną wysokość kary pozbawienia wolności do 3 miesięcy a maksymalną z 2 do 5 lat.
Ostrzejsze kary za przestępstwa wobec środowiska, jeśli ucierpieli też ludzie
Dodatkowo zaostrzono kary za ww. przestępstwa, jeśli ich następstwem byłoby zanieczyszczenie środowiska w znacznych rozmiarach, ciężki uszczerbek na zdrowiu człowieka lub wielu osób albo śmierć człowieka.
Ponadto:
- Ustalono wysokości kar pieniężnych dla podmiotów zbiorowych, których kierownictwo dopuści się przestępstwa przeciwko środowisku – od 10 tys. do 5 mln PLN oraz zlikwidowano uzależnienie odpowiedzialności podmiotu zbiorowego od wcześniejszego skazania prawomocnym wyrokiem osoby z kierownictwa,
- Określono wysokości kwot nawiązki na rzecz NFOŚiGW od 10 tys. do 10 mln PLN, którą sąd może orzec (a w niektórych przypadkach nawet musi) w przypadku skazania za przestępstwo przeciwko środowisku,
- Objęto sankcjami także usiłowanie i podżeganie w przypadku niektórych wykroczeń (zaśmiecanie miejsc publicznych, wyrzucanie gruzu, odpadów czy złomu na gruntach leśnych lub rolnych, zanieczyszczanie lasu),
- Znacznie zaostrzono karę za wypalanie roślinności – obecnie wysokość grzywny to 30 tys. PLN,
- Dodano możliwość orzeczenia obowiązku przywrócenia do stanu poprzedniego,
- Dodano skazanie za przestępstwo przeciwko środowisku jako podstawę do wykluczenia wykonawcy z postępowania o zawarcie umowy koncesji na roboty budowlane.
W jaki sposób zapewnić w swoim zakładzie pełną zgodność z wymogami środowiskowymi i uniknąć wysokich kar? Zapraszamy do kontaktu we wszelkich sprawach związanych z prawem ochrony środowiska.
