Urząd Zamówień Publicznych opublikował opinię prawną, w której przybliżył zasady prawidłowego wypełnienia Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia w zakresie przesłanki wykluczenia z postępowania na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Urząd stwierdził, że wykonawca nie ma obowiązku informowania zamawiającego o każdej karze umownej naliczonej mu w przeszłości. O jakich karach wykonawca musi wspomnieć w Jednolitym Europejskim Dokumencie Zamówienia, a które może pominąć?
Kary umowne – jaki mają związek z ubieganiem się o zamówienia publiczne
Wykonawcy zainteresowani udziałem w przetargach są między innymi zobowiązani do wykazania, że nie podlegają przesłankom wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Przesłanki te można podzielić na obligatoryjne, czyli takie, które wynikają z ustawy (a zamawiający nie ma wpływu na ich stosowanie w postępowaniu) oraz fakultatywne, czyli zależne od decyzji zamawiającego.
Opinia Urzędu Zamówień Publicznych odnosi się do jednej z fakultatywnych przesłanek wykluczenia, która nakazuje odrzucić z postępowania ofertę wykonawcy, który „w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej umowy w sprawie zamówienia publicznego lub koncesji, co doprowadziło do wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady”. Urząd rozważał, czy przytoczony przepis obejmuje także kary umowne, a jeśli tak, to w jakich sytuacjach wykonawca powinien ujawnić w dokumencie JEDZ fakt ich naliczenia.
Ujawnienie faktu naliczenia kar umownych – tylko w przypadku kar, które mając charakter odszkodowawczy
Urząd potwierdził, że wspomniane powyższe odszkodowanie obejmuje także kary umowne naliczone w przeszłości na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zamówienia publicznego lub koncesji. Zaznaczył jednak, że kary te mogą pełnić różne funkcje, nie tylko funkcję odszkodowawczą (kompensacyjną).
Zdaniem Urzędu, wykonawca powinien ujawnić w druku JEDZ wyłącznie kary, które mają charakter odszkodowawczy. Czyli takie, których celem jest naprawienie szkody powstałej na skutek naruszenia obowiązków umownych przez wykonawcę.
Jak uzupełnić Jednolity Europejski Dokument Zamówienia i nie narazić się na wykluczenie
Opinia Urzędu Zamówień Publicznych rodzi wiele wątpliwości. Zastosowanie jej w praktyce będzie wymagało od wykonawców przeanalizowania każdego przypadku, w którym doszło do naliczenia przez zamawiającego kar umownych i dokonania oceny, czy kary te miały charakter odszkodowawczy.
Sprawa jest tym bardziej skomplikowana, gdyż w wielu przypadkach kary te stanowią surogat odszkodowania, mimo że ich wysokość może nie mieć związku z rzeczywistymi rozmiarami szkody poniesionej przez zamawiającego. Urząd nie wskazał jednak kryteriów, które pozwalałyby na odróżnienie kary umownej o charakterze kompensacyjnym od kary umownej o innym charakterze.
Jak pomagamy przy składaniu oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
- Wspieramy w uzupełnieniu dokumentów przetargowych, w tym Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia
- Pomagamy w procedurze self-cleaning
- Reprezentujemy wykonawców przed Krajową Izbą Odwoławczą w razie odrzucenia oferty i wykluczenia wykonawcy.
Masz pytania? Skontaktuj się z autorami
Zobacz też
Odstąpienie od umowy oraz wypowiedzenie umowy – najnowsze rekomendacje Prokuratorii Generalnej