W ostatnich latach rynek kredytów konsumenckich znacznie ewoluował, głównie za sprawą zwiększonego zainteresowania regulatorów. I to zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim. Zmiany te, projektowane głównie z myślą o ochronie konsumentów, obejmowały między innymi obniżenie maksymalnych kosztów pozaodsetkowych oraz wprowadzenie obowiązku badania zdolności kredytowej przez instytucje pożyczkowe. To jeszcze nie koniec, bo w przyszłości możemy spodziewać się jeszcze większych zmian w tym sektorze.
Zmiany w instytucjach pożyczkowych
Od 1 stycznia 2024 r., wyniku uchwalenia tzw. ustawy antylichwiarskiej, instytucje pożyczkowe zostały objęte nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego. Nadzór KNF skupi się m.in. na:
- Analizie źródeł pochodzenia środków, z których udzielany jest kredyt konsumencki
- Badaniu sprawozdawczości kwartalnej i rocznej
- Poprawności udzielania kredytu konsumenckiego
Zmiany te oznaczają nowe wymogi dotyczące formy prawnej, minimalnego kapitału zakładowego oraz konieczności funkcjonowania rady nadzorczej w instytucjach pożyczkowych.
Dla wielu podmiotów wymagania te mogą stanowić poważne wyzwanie, zwłaszcza w kontekście potrzeby podniesienia kapitału zakładowego i wpisu do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
Nadzór KNF a ochrona konsumentów
Nadzór KNF nad instytucjami pożyczkowymi ma na celu zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości. W Polsce to precedens, że organ zajmujący się stabilnością rynku finansowego przejmuje także część zadań związanych z ochroną konsumentów, co wcześniej leżało w kompetencji Prezesa UOKiK i Rzecznika Finansowego.
Wpływ zmian ustawy antylichwiarskiej na rynek instytucji pożyczkowych
Nowe regulacje i nadzór KNF mogą mieć istotny wpływ na rynek instytucji pożyczkowych.
Z jednej strony, wprowadzenie bardziej rygorystycznych wymogów może doprowadzić do zwiększenia bezpieczeństwa i przejrzystości na rynku kredytów konsumenckich.
Z drugiej strony, rygorystyczne wymagania i potencjalne kary finansowe mogą tworzyć wyzwania zwłaszcza dla tych, które będą miały trudności z dostosowaniem się do nowych regulacji.
Instytucje pożyczkowe będą musiały spełniać również inne wytyczne nadzoru, mające zagwarantować pewność i bezpieczeństwo obrotu. Zmiany te, w połączeniu z rosnącymi wymaganiami dotyczącymi zgodności z regulacjami, mogą z kolei wpłynąć na rentowność oferowanych produktów i usług. Firmy będą musiały dostosować się do nowych limitów, co może wpłynąć na ich strategię cenową i ofertę produktową.
Dyrektywa CCD2 i jej wpływ na rynek
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie umów o kredycie konsumenckim (CCD2) wprowadza istotne zmiany, które będą miały wpływ na funkcjonowanie instytucji pożyczkowych. Kluczowe obejmują m.in.:
- Podniesienie górnej granicy kwotowej kredytów konsumenckich
- Poszerzenie katalogu umów kwalifikujących się jako kredyt konsumencki
- Wprowadzenie ograniczeń dotyczących oprocentowania RRSO
Ustawa antylichwiarska budzi wątpliwości
Obecnie instytucje pożyczkowe stają przed wyzwaniem zrozumienia, interpretacji oraz określenia zakresu stosowania regulacji w ich modelach biznesowych.
Wyraźnie widać to na przykładzie Komunikatu Chmurowego czy też przepisów DORA, do których będą musiały się dostosować, i to już do końca tego roku. Pytań i obszarów jest oczywiście więcej i w najbliższym czasie trzeba się będzie nad nimi bardzo dokładnie pochylić, aby zachować zgodność z wymogami.
Na tym etapie kwestie te są bardzo intensywnie dyskutowane. Na pewno jednak wymagają wsparcia, które umożliwi optymalne dostosowanie się do nowych wymogów.
Masz pytania? Skontaktuj się z nami