Realizacja inwestycji strategicznych, w zakresie m.in. infrastruktury drogowej, kolejowej, wodnej czy paliwowo-energetycznej, przed wprowadzeniem tzw. pakietu nowelizacji Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko podlegała wieloetapowej procedurze administracyjnej.
Przed wejściem w życie nowelizacji, ustawa przewidywała bowiem szereg obowiązków w zakresie m.in.
- Przeprowadzenia pełnej procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko
- Zapewnienia udziału społeczeństwa w postępowaniach związanych z realizacją inwestycji strategicznych
- Zapewnienia zgodności inwestycji z aktami planistycznymi
W wyniku nowelizacji, dla inwestycji strategicznych ustawodawca:
- Zastąpił procedurę oceny oddziaływania na środowisko procedurą uproszczoną
- Wyłączył udział społeczeństwa w postępowaniach
- Wyłączył obowiązek zapewnienia zgodności planowanej inwestycji z aktami planistycznymi (miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, planem ogólnym)
Uproszczenie i przyspieszenie czy ograniczenie praw stron postępowania
Kwalifikacja inwestycji jako strategicznej następuje w drodze wydania rozporządzenia Rady Ministrów na podstawie uznaniowo przyjętych kryteriów, których podstawą powinny być, choć nie muszą, długookresowe założenia polityk sektorowych (np. założenia PEP2040 w odniesieniu do inwestycji energetycznych).
Pakiet nowelizacji wprowadza zmiany w ustawie – Prawo geologiczne i górnicze, dodając pojęcie złoża strategicznego i przyznając ministrowi właściwemu ds. środowiska uprawnienie do wydania decyzji o uznaniu złoża kopaliny za strategiczne, co w konsekwencji ingeruje w prawa właścicieli nieruchomości. W przypadku bowiem wystąpienia złóż strategicznych, właściciel danej nieruchomości nie będzie mógł jej zabudować.
Inwestycje strategiczne a ochrona środowiska
Pozornie nowelizacja ustawy pozostawiła dotychczasowe zasady udziału organizacji ekologicznych na prawach strony w postępowaniach o wydanie decyzji w zakresie m.in.
- Pozwolenia na budowę
- Pozwolenia wodnoprawnego
- Decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji strategicznych
Jednakże, w związku z tym, że uprawnienie tych organizacji do wniesienia uwag, opinii czy złożenia odwołania zostało wyłączone, organ administracji udzielając pozwolenia na budowę – w zakresie dotyczącym kwestii środowiskowych – będzie jedynie potwierdzał zgodność wniosku (dotyczącego inwestycji strategicznych) z przepisami ustawy.
Czy nowe przepisy pozostają zgodne z prawem Unii Europejskiej i czy zostaną utrzymane w mocy
Należy spodziewać się, że organizacje ekologiczne złożą skargę do Komisji Europejskiej domagając się ustalenia, czy w ocenie KE nowe przepisy są zgodne z prawem Unii.
Źródło: BiznesAlert
Data: styczeń 2024
Masz pytania? Skontaktuj się z nami