Zaznacz stronę

Delegowanie pracowników po 30 lipca 2020 r. | Alert prawny

Mobilność pracowników została w ostatnich miesiącach istotnie ograniczona z uwagi na pandemię Covid-19. Pracodawcy delegujący pracowników do pracy za granicą powinni jednak pamiętać o zmianach, które zaczną obowiązywać po 30 lipca 2020 r.

Nowe zasady delegowania są efektem wdrażania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/957 z 28 czerwca 2018 r. zmieniającej dyrektywę 96/71/WE dotyczącą delegowania pracowników w ramach świadczenia usług.

Wszystkie państwa członkowskie UE powinny wprowadzić zmiany do swoich przepisów krajowych do 30 lipca 2020 r.

Podstawowym celem regulacji jest zapewnienie pracownikom delegowanym lepszej ochrony i przeciwdziałanie tzw. dumpingowi socjalnemu.

 

Nowe zasady wynagrodzenia

Dyrektywa zmieniająca rozszerza katalog minimalnych warunków zatrudnienia, jakie należy zapewnić pracownikowi delegowanemu.

Dotychczas pracodawcy delegujący mieli obowiązek zagwarantować minimalne stawki płacyobowiązujące w państwie delegowania. Po zmianie przepisów pracodawcy powinni wypłacać wynagrodzenie zgodnie z zasadą „jednakowe wynagrodzenie za taką samą pracę”.  Oznacza to, że delegowani pracownicy powinni otrzymywać wynagrodzenie równe wynagrodzeniu należnemu pracownikom lokalnym państwa, do którego zostali delegowani, z uwzględnieniem wszystkich jego składników (w tym elementów dodatkowych związanych np. ze stażem czy wykonywaniem pracy niebezpiecznej).

Pracodawcy powinni zatem w pierwszej kolejności ustalić, jakie wynagrodzenie powinni wypłacić swoim delegowanym pracownikom. W tym celu będą musieli sięgać zarówno do zasad wynikających z krajowego ustawodawstwa państwa delegowania, jak i do umów zbiorowych lub orzeczeń arbitrażowych, jeśli w danym kraju mają charakter powszechny.

Nowością jest również obowiązek zagwarantowania co najmniej tych samych dodatków lub zwrotu wydatków na pokrycie kosztów podróży, wyżywienia i zakwaterowania przewidzianych dla pracowników znajdujących się z dala od domu z powodów zawodowych, jakie przysługują pracownikom miejscowym. Dodatkowo jeśli pracownikom lokalnym pracodawca ma obowiązek zapewnić zakwaterowanie w przypadku, gdy znajdują się daleko od ich normalnego miejsca pracy, to zakwaterowanie na takich samych zasadach powinno być też zagwarantowane pracownikom delegowanym.

Nowe zasady delegowania oznaczają w konsekwencji zwiększenie obowiązków administracyjnych pracodawców delegujących oraz w wielu przypadkach wzrost kosztów delegowania. Pracodawcy delegujący pracowników do pracy do innych krajów będą bowiem musieli ustalać, jakie warunki wynagradzania obowiązują w kraju delegowania, porównywać je z zasadami wynagrodzenia kraju, z którego pracownik jest delegowany, i ustalać ostateczne wynagrodzenie z uwzględnieniem zasady korzystności.

 

Okres delegowania i ich sumowanie

Dyrektywa zmieniająca określa na nowo zasady delegowania długoterminowego (powyżej 12 lub 18 miesięcy).

Dotychczas przepisy nie wskazywały limitów czasowych delegowania pracowników w ramach UE. Dyrektywa zmieniająca wprowadza  natomiast 12-miesięczny okres delegowania, w którym pracodawcy powinni zapewnić minimalne warunki zatrudnienia wymienione w Dyrektywie.

Po przekroczeniu 12-miesięcznego okresu będzie można kontynuować delegowanie, jednak pracodawca będzie musiał zapewnić zatrudnienie na warunkach obowiązujących w państwie delegowania wynikających zarówno z przepisów ustawowych, jak i powszechnie stosowanych umów zbiorowych lub orzeczeń arbitrażowych. Przy delegowaniu powyżej 12 miesięcy lokalne wymogi dotyczące warunków zatrudnienia będą zatem stosowane w szerszym zakresie (tj. nie tylko w zakresie minimalnych wymogów wymienionych w Dyrektywie). Zastosowania nie będą miały jedynie procedury, formalności i warunki zawierania i rozwiązywania umów o pracę, w tym też umów o zakazie konkurencji oraz pracownicze programy emerytalne.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach 12‑miesięczny okres delegowania będzie mógł być wydłużony do 18 miesięcy na wniosek pracodawcy delegującego.

Ustalenie zasad liczenia początku 12-miesięcznego okresu delegowania będzie wymagało weryfikacji krajowych przepisów przejściowych państwa członkowskiego, do którego pracownik będzie delegowany. Dyrektywa nie zawiera wytycznych w tym zakresie, co powoduje, że niektóre państwa UE wprowadziły zasadę liczenia okresu delegowania wstecz dla tych pracowników, którzy już obecnie są delegowani. Może się zatem okazać, że przy długoterminowym delegowaniu lokalne warunki zatrudnienia w szerokim zakresie będą miały zastosowanie już od 30 lipca 2020 r.

Dyrektywa zmieniająca wprowadza dodatkowo zasadę sumowania okresów delegowania pracowników wykonujących to samo zadanie w tym samym miejscu.

 

Zmiany w ustawie o delegowaniu pracowników

Polska, podobnie jak pozostałe kraje UE, jest zobowiązana do implementacji Dyrektywy zmieniającej do 30 lipca 2020 r. Prace nad zmianami do ustawy z 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług jeszcze trwają i z pewnością nie zostaną sfinalizowane przed końcem lipca. Projekt zmian do ustawy przewiduje wprowadzenie regulacji Dyrektywy zmieniającej do polskiego porządku prawnego.

Warto przy tym pamiętać, że polska ustawa o delegowaniu znajduje zastosowanie nie tylko w przypadku pracowników delegowanych do Polski z państw UE, ale także do pracowników delegowanych do Polski spoza UE, np. pracowników z Ukrainy.

 

Skutki nowych regulacji

Jak pokazują statystyki, Polska jest liderem w transgranicznym delegowaniu pracowników. Zmiany w przepisach państw unijnych na skutek wdrożenia Dyrektywy najbardziej dotkliwie odczują zatem polscy pracodawcy delegujący pracowników do krajów UE. Natomiast zmiany w polskiej ustawie regulującej delegowanie pracowników do Polski dotkną w szczególności pracodawców delegujących pracowników do Polski z krajów spoza UE, np. z Ukrainy.

Warto pamiętać, że niezastosowanie się do wymogów dotyczących delegowania pracowników obowiązujących w poszczególnych państwach UE może grozić wysokimi grzywnami nakładanymi w państwach przyjmujących delegowanych pracowników.

Zapraszamy do kontaktu

Anna Gwiazda
Radca prawny, Partner,
Szef Praktyki Prawa Pracy
T: +48 660 765 903
E: a.gwiazda@kochanski.pl