Zaznacz stronę

Przymusowe umorzenie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

2 lutego 2023 | Aktualności, Wiedza

Prowadzenie spółki wiąże się z ryzykiem braku porozumienia pomiędzy wspólnikami. I to na różnych płaszczyznach. Przykładowo zdarzać mogą się sytuacje, w których jeden ze wspólników nie wywiązuje się ze swoich obowiązków i tym sposobem utrudnia, czy nawet zagraża funkcjonowaniu spółki. Dlatego już na samym początku podjęcia współpracy istotne będzie zabezpieczenie się przed wszelkimi tego rodzaju ryzykami.

Ustawodawca przewidział rozwiązanie, w oparciu o które wspólnik utrudniający współpracę lub niewywiązujący się ze swoich obowiązków może zostać usunięty ze spółki za pomocą wewnętrznych decyzji pozostałych wspólników. Mowa tutaj o przymusowym umorzeniu udziałów wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością regulowanym przez kodeks spółek handlowych w art. 199.

Jak umożliwić wspólnikom skorzystanie z instytucji umorzenia przymusowego

Przymusowe umorzenie udziałów odbywa się bez zgody wspólnika.

Aby jednak pozostali wspólnicy mogli skorzystać z takiej opcji, obligatoryjne jest zawarcie odpowiednich postanowień w umowie spółki. Może się to odbyć już na etapie zawiązywania spółki, ale też  później, w czasie prowadzenia działalności. W takim wypadku konieczna jest jednak zmiana umowy spółki.

Istotne jest, aby warunki przymusowego umorzenia udziałów były opisane w umowie w sposób precyzyjny i niebudzący wątpliwości. Najczęściej występującymi przesłankami determinującymi podjęcie decyzji o przymusowym umorzeniu udziałów danego wspólnika są:

  • Podjęcie przez niego działalności konkurencyjnej wobec spółki
  • Wyrządzenie szkody spółce
  • Niewykonywanie przez wspólnika obowiązków nałożonych na niego umową spółki (np. dopłaty).

Procedura przymusowego umorzenia udziałów wspólnika

W celu dokonania przymusowego umorzenia udziałów w pierwszej kolejności musi wystąpić przyczyna przewidziana w umowie spółki. Następnie zgromadzenie wspólników podejmuje stosowną uchwałę, w której, obok wskazania podstawy prawnej i faktycznej umorzenia, należy określić także wysokość wynagrodzenia oraz ilość umarzanych udziałów. Uchwała zgromadzenia wspólników powinna zawierać również uzasadnienie.

Kodeks szczegółowo określa wysokość wynagrodzenia za umarzane udziały – nie może być ono niższe niż wartość przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników.

Należy pamiętać, że do zapłaty wynagrodzenia za umorzone udziały zobowiązana jest spółka, a nie pozostali wspólnicy.

Od kiedy wspólnik może domagać się zapłaty wynagrodzenia

W zależności od tego, w jaki sposób będzie sfinansowane umorzenie udziałów inny będzie moment powstania i wymagalności roszczenia o wypłatę wynagrodzenia za umorzone udziały.

W przypadku środków finansowych pozyskanych z czystego zysku, roszczenie wspólnika o wypłatę wynagrodzenia powstaje i staje się wymagalne z chwilą podjęcia uchwały o umorzeniu jego udziałów. Inaczej jest w przypadku sfinansowania umorzenia w drodze obniżenia kapitału zakładowego. W tej sytuacji roszczenie o wypłatę wynagrodzenia również powstaje w momencie podjęcia uchwały, jednakże staje się ono wymagalne dopiero w chwili wpisu obniżenia kapitału zakładowego spółki do rejestru.

Źródło: Rzeczpospolita

Data: 19.01.2023

 

Masz pytania? Skontaktuj się z nami

Karol Połosak

Magdalena Smolińska


Zobacz też
Shareholders’ agreements – ograniczenia w zbywaniu udziałów i akcji w umowach wspólników

Najnowsza Wiedza

Slim VAT 3.0 | Tax Focus

8 marca br. odbyło się I czytanie dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, tzw. SLIM VAT 3 (druk nr 3025).

The Ideas Powered for Business SME FUND

SME Fund to projekt wspierany przez Komisję Europejską oraz Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). Wnioski można składać nieprzerwanie do 8 grudnia 2023 r.

Earn-out, czyli wilk syty i owca cała

Podstawą każdej transakcji M&A jest wycena spółki. Naturalne jest, że sprzedający kieruje się założeniem, by sprzedać ją jak najdrożej, natomiast kupujący nie chce za nią przepłacić.