
Prawo podatkowe przyjazne przedsiębiorcom – 4 istotne postulaty deregulacyjne
Polski system podatkowy od lat stanowi jedną z największych barier dla rozwoju biznesu – to nie tylko opinia przedsiębiorców, ale twarda rzeczywistość, która potwierdzają międzynarodowe oceny.
W trakcie prac zidentyfikowaliśmy niezliczoną ilość obszarów, w których przepisy nie tyle komplikują prowadzenie działalności, ile naruszają fundamentalne zasady sprawiedliwości społecznej i konstytucyjnej równości. Po przeprowadzeniu wewnętrznych analiz, spośród zidentyfikowanych przez nas problematycznych obszarów zdecydowaliśmy się zaproponować rozwiązania deregulacyjne dla czterech, konkretnych obszarów.
Proponowane przez nas zmiany nie są kolejnymi teoretycznymi postulatami. To precyzyjne, możliwe do szybkiego wdrożenia rozwiązania legislacyjne, których pozytywne efekty mogą być szybko odczuwalne przez biznes.
Naszym celem nie jest bowiem kosmetyczna poprawa systemu, lecz rzeczywista rewolucja w relacjach między podatnikiem a administracją skarbową. Przejście od modelu podejrzliwości i represji do partnerstwa opartego na wzajemnym zaufaniu i poszanowaniu praw. W naszej ocenie warto o to zawalczyć.
Dodatkowa opłata od środków spożywczych
Wyobraźmy sobie, że po złożeniu deklaracji CUK-1 przedsiębiorca odkrywa drobny błąd w kalkulacji. Powinien więc jak najszybciej poprawić oczywistą pomyłkę. Tymczasem okazuje się, że system automatycznie nakłada na niego dodatkową opłatę, w wysokości aż 50 proc. podstawy opodatkowania. I to bez uwzględnienia okoliczności powstania błędu. Praktyka ta nie tylko narusza zasadę proporcjonalności, ale też zwyczajnie zniechęca przedsiębiorców do naprawiania nawet nieintencjonalnych pomyłek.
„Podatnik traktowany jest jak potencjalny oszust, a nie uczciwy przedsiębiorca, który, jak każdy człowiek, ma przecież prawo do błędu. Tymczasem obecne przepisy mogą prowadzić do kuriozalnych, niesprawiedliwych i bardzo kosztowanych konsekwencji” – podkreśla Agata Dziwisz-Moshe, Partnerka i szefowa Praktyki Prawa Podatkowego.
Nasze rozwiązanie: Postulujemy likwidację dodatkowej opłaty poprzez zniesienie art. 12i Ustawy o zdrowiu publicznym. Zmiana ta pozwoli przedsiębiorcom bez obaw korygować deklaracje, co przyniesie korzyści wszystkim, przedsiębiorcom, którzy bez obaw będą mogli korygować swoje deklaracje i budżetowi, bo będą robić to chętniej, nawet, jeśli będzie się wiązało z dopłatą.
Równe traktowanie w kontrolach podatkowych
Dzisiaj, w zależności od tego, czy przedsiębiorca jest poddany kontroli podatkowej, czy celno-skarbowej, obowiązują go różne zasady i przepisy, co prowadzi do nierównego traktowania.
Przykładowo w gorszej sytuacji są ci, którzy zostali poddani kontroli celno-skarbowej, ponieważ nawet przy przewlekłym postępowaniu odsetki od potencjalnych zaległości naliczane są bez żadnych ograniczeń czasowych. Tymczasem w przypadku wszczęcia postępowania podatkowego, w tym po przeprowadzeniu kontroli podatkowej, po upływie 3 miesięcy od wszczęcia postępowania, odsetki przestają być naliczane. W przypadku kontroli celno-skarbowej to ograniczenie nigdy nie znajduje zastosowania, ponieważ taka kontrola – w określonych sytuacjach – po prostu przekształca się w postępowanie podatkowe i nie występuje od strony formalnej moment wszczęcia postępowania.
A to już narusza konstytucyjne zasady, w tym m.in. równego traktowania.
Nasze rozwiązanie: Proponujemy wprowadzenie prostej zasady o odpowiednim zastosowaniu art. 54 § 1 pkt 7 Ordynacji podatkowej również w przypadku kontroli celno-skarbowej. To szybkie rozwiązanie (quick-win), które można osiągnąć poprzez prostą zmianę przepisów, usuwając niezgodność z Konstytucją RP i promując szybkość postępowania.
„Już raz przepisy wykluczały możliwość zastosowania art. 54 § 1 pkt 7 Ordynacji podatkowej w stosunku do postępowania kontrolnego (a więc postępowania będącego poprzednikiem obecnej kontroli celno-skarbowej), a Trybunał Konstytucyjny uznał to ograniczenie za niezgodne z Konstytucją RP. Obecne regulacje de facto kopiują więc przepisy już raz uznane za niekonstytucyjne” – zauważa Agata Dziwisz-Moshe, Partnerka i szefowa Praktyki Prawa Podatkowego.
Prawo do korekty deklaracji w każdym postępowaniu
Kolejna nierówność kryje się w prawie do skorygowania deklaracji po wszczęciu postępowania kontrolnego, które podatnicy tracą, jeśli od razu prowadzone jest wobec nich postępowanie podatkowe.
Nasze rozwiązanie: Umożliwienie przedsiębiorcom, wobec których trwa postępowanie podatkowe skorygowania deklaracji po uzyskaniu i rozpatrzeniu stanowiska organu. Korzyścią będzie szybsze zakończenie postępowań i zwiększenie przejrzystości. W naszej ocenie będzie to kolejny pozytywny efekt dla budżetu.
Wydłużenie vacatio legis dla zmian podatkowych
Chociaż trudno w to uwierzyć, polscy przedsiębiorcy mają na ogół tylko miesiąc na dostosowanie się do zmian w przepisach podatkowych. To zdecydowanie za krótko, zwłaszcza w przypadku obszernych i skomplikowanych nowelizacji podatkowych.
W naszej ocenie zachowanie odpowiedniego vacatio legis, to nie tyle jeden z formalnych elementów procesu stanowienia prawa, ale bardzo praktyczne rozwiązanie, które ma zagwarantować czas potrzebny na poznanie i przygotowanie się do nowych wymagań.
Nasze rozwiązanie: Ustawowe uregulowanie minimalnego, 6-miesięcznego vacatio legis dla wszelkich ustaw dotyczących danin publicznych oraz wprowadzenie zasady, że zmiany prawa podatkowego wchodzą w życie zawsze od początku kolejnego roku kalendarzowego. Ta zmiana wzmocni zaufanie obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa.
„Zmiany w sposobie prowadzenia firm, postęp technologiczny oraz informatyzacja rozliczeń podatkowych powodują, że zachowanie miesięcznego terminu vacatio legis nie jest zgodne z zasadą zaufania obywatela do państwa oraz stanowionego przez nie prawa. Nikt też nie ma wątpliwości, że miesiąc na faktyczne zapoznanie się z treścią i odpowiednie przygotowanie do nowych przepisów, zwłaszcza w przypadku zmian podatkowych to nic innego jak fikcja prawna” – zaznacza Wojciech Śliż, Partner w Praktyce Prawa Podatkowego
Korzyści proponowanych przez nas zmian:
- Likwidacja niesprawiedliwych sankcji za korekty deklaracji
- Zrównanie zasad naliczania odsetek w różnych typach postępowań
- Większa elastyczność dla podatników naprawiających błędy
- Przewidywalność wejścia w życie przepisów podatkowych
- Budowanie partnerskich relacji między administracją a przedsiębiorcami
- Zwiększenie zaufania do systemu podatkowego
Masz pytania? Skontaktuj się z nami