Milena Kazanowska-Kędzierska rozwiewa wątpliwości dotyczące unijnego rozporządzenia w zakresie wylesiania.
Jakie są główne bolączki i obawy przedsiębiorców?
Sporo pytań o EUDR dotyczy m.in. obowiązku zachowania należytej staranności. Firmy szukają też praktycznych sposobów na uproszczenie procedur.
Nasza ekspertka podpowiada więc, na czym polegają nowe zobowiązania, kogo dotyczą i czy są sposoby, dzięki którym biznes będzie miał nieco łatwiej.
Na czym polega obowiązek zachowania należytej staranności?
Milena Kazanowska-Kędzierska
Rozporządzenie nakłada na przedsiębiorców działających jako podmiot lub podmiot handlowy tzw. „obowiązek zachowania należytej staranności”. Innymi słowy obowiązek wykazania, że odnośne towary oraz odnośne produkty, które dany przedsiębiorca wprowadza do obrotu / udostępnia / wywozi z UE spełniają 3 podstawowe wymagania:
- Ich produkcja nie przyczyniła się do wylesienia
- Była zgodna z prawem kraju pochodzenia
- Złożono w ich sprawie oświadczenie o należytej staranności
W praktyce przedsiębiorcy powinni m.in. wprowadzić i przynajmniej raz w roku aktualizować system należytej staranności, czyli zestaw procedur i środków, który pozwoli na bieżąco upewniać się, że ich produkty są „bezpieczne” pod kątem przepisów.
Taki system składa się z trzech głównych elementów:
Pierwszym jest gromadzenie stosownych informacji, danych i dokumentów, takich jak m.in.:
- Dane o produkcie (co to jest, skąd pochodzi)
- Dane o dostawcy
- Dowody, że produkt spełnia przepisy
Drugim elementem systemu jest ocena ryzyka, czyli m.in.:
- Sprawdzenie, czy istnieje ryzyko naruszenia przepisów
- Identyfikacja słabych punktów w łańcuchu dostaw
Ostania część tej układanki to środki i działania zabezpieczające, a więc:
- Wdrożenie procedur zmniejszających ryzyko
- Regularne kontrole dostawców
- Dokumentowanie wszystkich działań
Pamiętajmy też, że obowiązek zachowania należytej staranności dotyczy wszystkich odnośnych produktów dostarczanych przez każdego konkretnego dostawcę.
Czy Rozporządzenie EUDR przewiduje jakieś uproszczenia w zakresie realizacji obowiązku zachowania należytej staranności?
Tak, jeśli przedsiębiorcy ustalą, że ich towary pochodzą z „bezpiecznego miejsca”, czyli kraju o niskim ryzyku[i], będą mogli skorzystać z tzw. „uproszczonej należytej staranności”. W takiej sytuacji, nie będą zobowiązani do wypełniania obowiązków w zakresie oceny i zmniejszenia ryzyka niezgodności.
Listę niskich, standardowych i ryzykownych krajów ustali Komisja Europejska, która ma na to czas do 30 grudnia 2024 r.
Warto pamiętać.
Jeśli przedsiębiorca nabierze wątpliwości, że towary lub produkty którymi handluje są niezgodne z rozporządzeniem EUDR powinien wrócić do pełnej kontroli i natychmiast zawiadomić odpowiednie władze, przekazując im wszystkie informacje.[ii]
Zobacz też:
Eco Focus #2 o karach i konsekwencjach, jakie grożą przedsiębiorcom za nieprzestrzeganie regulacji oraz systemie kontroli.
Eco Focus #1 o podstawowych pojęciach i liście towarów objętych nowymi przepisami.
Masz pytania? Skontaktuj się z nami
[i] Zgodnie z art. 29 Rozporządzenia 2023/1115.
[ii] lub że niniejsze rozporządzenie jest obchodzone, lub zostanie o tym powiadomiony, operator wypełnia wszystkie obowiązki wynikające z art. 10 i 11 i niezwłocznie przekazuje wszelkie istotne informacje właściwemu organowi. W przypadku gdy właściwy organ uzyska informacje wskazujące na ryzyko obchodzenia niniejszego rozporządzenia, w tym w przypadkach, w których odnośne towary lub odnośne produkty wyprodukowane w kraju o standardowym lub wysokim ryzyku lub w jego części, a następnie przetwarzane w kraju o niskim ryzyku lub w jego części i z tego kraju są wprowadzane do obrotu lub opuszczają rynek” właściwy organ podejmuje natychmiastowe działanie zgodnie z art. 17 ust. 1 i w razie potrzeby przyjmuje środki tymczasowe zgodnie z art. 23.