Zaznacz stronę

Gospodarka odpadami w czasie epidemii koronawirusa COVID-19

Gospodarka odpadami jest kluczowym ogniwem zapewnienia bezpieczeństwa sanitarno – epidemiologicznego kraju. Jakiekolwiek problemy w jej działaniu mogą skutkować tragicznymi oraz niebezpiecznymi dla zdrowia i życia ludzi konsekwencjami. Wychodząc naprzeciw postulatom branży odpadowej o wprowadzenie w czasie epidemii koronawirusa COVID-19 szczególnych wymagań i procedur związanych z gospodarką komunalną, w tym z odbiorem czy przetwarzaniem odpadów komunalnych, w dniu 28 marca 2020 r. uchwalone zostały przez Sejm zmiany do ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw („Specustawa”).

Specustawa przewiduje nowe uprawnienia dla wojewody do wydawania w drodze decyzji administracyjnej poleceń dotyczących gospodarowania odpadami medycznymi, jak też odpadami innymi niż medyczne o właściwościach zakaźnych. Polecenia będą wydawane w przypadku braku technicznych i organizacyjnych możliwości unieszkodliwiania – zgodnie z obowiązującymi przepisami – odpadów wytworzonych w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 na obszarze danego województwa. Jako sposób unieszkodliwiania odpadów medycznych, Specustawa przewiduje ich termiczne przekształcanie, rozumiane jako:

1.spalanie odpadów przez ich utlenianie w temperaturze nie niższej niż 850°C;

2.inne procesy termicznego przekształcania odpadów, w tym pirolizę, zgazowanie i proces plazmowy, o ile substancje powstające podczas tych procesów są następnie spalane.

W związku z zagrożeniem, jakie mogą stanowić odpady wytwarzane w gospodarstwach domowych (odpady komunalne), polecenia wojewody będą mogły także dotyczyć:

1.przekazywania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych do instalacji komunalnych nieposiadających stosownych decyzji administracyjnych na wypadek braku możliwości przetworzenia tych odpadów w uprawnionych instalacjach (spalarnie odpadów niebezpiecznych);

2.składowania lub termicznego przekształcania odpadów komunalnych bez (jakichkolwiek lub określonych) wstępnych procesów przetwarzania (jak wysegregowanie odpadów do odzysku, w tym recyklingu, czy zmniejszenie masy odpadów przed składowaniem).

Wojewoda będzie mógł zmienić zasady selektywnego zbierania odpadów

Polecenia będą podlegały natychmiastowemu wykonaniu z chwilą ich doręczenia lub ogłoszenia oraz nie będą wymagały uzasadnienia. Wykonywanie zadań określonych w poleceniu będzie odbywało się na podstawie umowy z przedsiębiorcą.

Wojewoda będzie mógł także zmienić zasady selektywnego zbierania odpadów, tj. zmniejszyć liczbę frakcji w zależności od potrzeb (np. do 3 albo wszystkie jako niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne), a także dokonać zmiany częstotliwości odbierania odpadów komunalnych oraz sposobu świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych.

W szczególnych przypadkach możliwe będzie gospodarowanie odpadami, w tym ich transport, przez podmioty, dla których nie zostały wydane decyzje administracyjne lub które nie uzyskały wpisu do rejestru w przedmiotowym zakresie.

Mobilne spalarnie odpadów

Skutecznym rozwiązaniem – stanowiącym odpowiedź na potrzeby branży odpadowej w czasie epidemii koronawirusa COVID-19, mogą się okazać mobilne spalarnie odpadów, umożliwiające utylizację niebezpiecznych odpadów w każdym newralgicznym miejscu. Mobilne spalarnie mogą być z powodzeniem wykorzystane przez podmioty odbierające odpady w czasie epidemii koronawirusa COVID-19, minimalizując tym samym ryzyko dla zdrowia publicznego i środowiska poprzez unieszkodliwienie niebezpiecznych / zakaźnych odpadów bezpośrednio w miejscu ich odbioru. Wprawdzie przepisy Specustawy wprost wskazują termiczne przekształcanie jako sposób unieszkodliwiana odpadów medycznych, niemniej jednak metoda ta może zostać zastosowana również w odniesieniu do skażonych czynnikiem biologicznym odpadów komunalnych pochodzących z miejsc kwarantanny oraz miejsc izolacji chorych w warunkach domowych.

Znacznie uproszczony proces zamówieniowy i proces inwestycyjny

Przepisy Specustawy stwarzają dogodne warunki prawne do realizacji tego typu inwestycji.

W świetle przepisów Specustawy, zarówno sam proces zamówieniowy po stronie gminy, jak i proces inwestycyjny – mający na celu postawienie i uruchomienie mobilnych spalarni w miejscach, gdzie występują zachorowania na COVID-19 – jest znacznie uproszczony z uwagi na:

1.brak wymogu przeprowadzania procedury zamówieniowej trybie PZP – stosowanie przepisów PZP jest wyłączone w odniesieniu do zamówień na towary i usługi niezbędne do przeciwdziałania COVID-19 w sytuacji, gdy zachodzi wysokie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub wymaga tego ochrona zdrowia publicznego;

2.brak wymogu dokonywania oceny zgodności inwestycji miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego – stosowanie aktów planistycznych wydanych na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest wyłączone w odniesieniu do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym zmiany sposobu użytkowania, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19;

3.brak wymogu uzyskania pozwolenia na budowę – prace projektowe, budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i rozbiórka obiektów budowlanych, w tym zmiana sposobu użytkowania, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, mogą być realizowane bez stosowania przepisów ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (w określonych przypadkach konieczne jest zachowanie dodatkowych obowiązków po stronie inwestora);

4.niestosowanie przepisów ustawy o odpadach w zakresie warunków transportu odpadów, zbierania odpadów lub ich unieszkodliwiania oraz przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska w zakresie warunków korzystania ze środowiska.

 

 

Kancelaria Kochański & Partners oferuje kompleksowe wsparcie prawne przy przygotowaniu i realizacji procesu inwestycyjnego związanego z gospodarką odpadami w warunkach Specustawy.

 

 

SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI

 

Aleksander Galos
Radca prawny, Partner w Kochański & Partners
T: +48 660 765 916
E: a.galos@kochanski.pl

Katarzyna Cybulska
Radca prawny, Counsel
T: +48 604 447 524
E:  k.cybulska@kochanski.pl

Anna Jargut
Radca prawny, Counsel
T: +48 604 468 404
E:  a.jargut@kochanski.pl

Milena Kazanowska – Kędzierska
Adwokat, Starszy Prawnik
T: +48 539 908 918
E:  m.kazanowska@kochanski.pl