Zaznacz stronę

Brexit | Dotychczasowe skutki wyjścia Wielkiej Brytanii z UE

5 sierpnia 2022 | Aktualności, Wiedza

Zaledwie kilka lat temu Europa spotkała się z poważnym zaburzeniem międzynarodowej gospodarki jakim był Brexit, tj. wyjście Zjednoczonego Królestwa ze struktur Unii Europejskiej. Wydarzenie to, tak jak wojna na Ukrainie czy pandemia COVID-19, niesie za sobą istotne konsekwencje dla światowej gospodarki, które przekładają się na jakość naszego codziennego życia.

Nowa relacja prawno-gospodarcza UE-Wielka Brytania

Najczęściej podnoszoną kwestią po ogłoszeniu decyzji o opuszczeniu Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię było pytanie – jak teraz będzie wyglądać dalsza relacja pomiędzy tymi dwoma podmiotami? Współpraca międzynarodowa z Unią Europejską może przybrać bowiem liczne postacie, z których każda cechuje się odmiennym poziomem ułatwień gospodarczych. Zjednoczone Królestwo zdecydowało się ostatecznie na oparcie tej kooperacji o umowę o wolnym handlu (Trade and Cooperation Agreement; TCA). Z uwagi na to, że umowa ta funkcjonuje już od roku w obrocie prawnym, możliwe jest podjęcie się wstępnej oceny jak w praktyce wyglądają skutki tego porozumienia i czy odejście z UE było jakkolwiek korzystną decyzją dla Wielkiej Brytanii.

Kluczowe wnioski

Przy zastrzeżeniu, że póki co nie można dokładnie przewidzieć wszelkich długofalowych konsekwencji Brexitu, można dojść jednak do szeregu konkluzji:

  • Partnerstwo UE i Zjednoczonego Królestwa od zawsze należało do bardzo specyficznych. Wielka Brytania nie tylko szukała odstępstw od istotnych zobowiązań w ramach UE gdy była jej członkiem, lecz także podnosiła wyraźne zastrzeżenia co do uczestnictwa w Unii już od samego początku rozmów na temat przystąpienia do nowo rodzących się organizacji. Tym samym prawdopodobnym jest, że gdyby drogi UE i WB się nie rozeszły, to Zjednoczone Królestwo dalej współpracowałoby z Unią na innych zasadach niż reszta Państw Członkowskich.
  • Na ten moment Brexit można uznać za niekorzystny ekonomicznie dla Zjednoczonego Królestwa. Jak pokazuje historia, już sama decyzja o wyjściu z UE w referendum z 2016 r. wywołała globalne zamieszanie finansowe. Ponadto uderzyła ona w pewność współpracy gospodarczej pomiędzy rynkiem unijnym a brytyjskim, przez co liczni inwestorzy powstrzymali się lub nawet wycofali od inwestycji na tej płaszczyźnie.
  • Wspomniana umowa TCA nie jest w stanie w pełni zastąpić współpracy z jaką Wielka Brytania miała do czynienia w ramach członkostwa w UE. Status Państwa Członkowskiego wiąże się z szeregiem unikatowych ułatwień gospodarczych, które nie przysługują już dłużej Zjednoczonemu Królestwu.
  • Poszczególne gałęzie gospodarki są dotknięte w różnym stopniu przez Brexit, a przy tym ich ocena może być odmienna w zależności od przyjętej perspektywy. Istnieją jednak wymierne wskaźniki, które pozwalają na dość obiektywne szacunki. Dla przykładu – wedle analiz ekspertów, Brexit doprowadził do nagłego i trwałego 25% spadku importu Wielkiej Brytanii z UE, w stosunku do reszty świata[1].
  • Poza tym Zjednoczone Królestwo musi mierzyć się teraz z dodatkowymi problemami, takimi jak m.in. rosnące ceny żywności, spadki wartości pieniądza, niedobory pracowników, czy dodatkowe formalności i kontrole sanitarne na granicach.
  • Warto też wskazać, że publikowane raporty rządowe nie wykazały do tej pory jakichkolwiek rzeczywiście pozytywnych skutków gospodarczych decyzji o opuszczeniu UE.

**

Artykuł został przygotowany na podstawie pracy magisterskiej pt. Relacja prawno-ekonomiczna pomiędzy Zjednoczonym Królestwem a Unią Europejską. Kompleksowy ogląd dotychczasowej i przyszłej współpracy (The Legal and Economic Relationship between the United Kingdom and the European Union. A Comprehensive Overview of Past and Future Cooperation) – autorstwa Bartosza Brzyskiego.

Zestawiono w niej dotychczasową współpracę na linii Unia Europejska – Wielka Brytania z nowymi warunkami kooperacji pomiędzy nimi w post-Brexitowej rzeczywistości. Opracowanie przygotowano przede wszystkim z perspektywy prawnej, ale przy tym w nawiązaniu do wymiernych skutków ekonomicznych. Oceniając poszczególne zjawiska w ten sposób możliwe jest udzielenie wstępnej odpowiedzi na pytanie czy na ten moment opuszczenie Unii było raczej korzystną czy też niekorzystną decyzją ze strony Wielkiej Brytanii.

Masz pytania? Skontaktuj się z autorem

Bartosz Brzyski

[1] R. Freeman, K. Manova, T. Prayer, T. Sampson, Brexit: the major trade disruption came after the UK-EU agreement took effect in 2021, London School of Economics and Political Science, 26 kwietnia 2022, https://blogs.lse.ac.uk/businessreview/2022/04/26/brexit-the-major-trade-disruption-came-after-the-uk-eu-agreement-took-effect-in-2021/ [data dostępu: 22 maja 2022 r.]

Najnowsza Wiedza