Zaznacz stronę

Aport w spółkach z o.o. i SA oraz konsekwencje dla wspólników, akcjonariuszy i członków zarządu

26 czerwca 2024 | Aktualności, The Right Focus, Wiedza

Przy zakładaniu działalności gospodarczej należy wyposażyć spółkę w niezbędne środki, czyli m.in. wnieść odpowiedni kapitał potrzebny do pełnego pokrycia utworzonych udziałów bądź akcji spółki.

Potrzeba jej dokapitalizowania może pojawić się także w dalszych etapach, a jedną z dostępnych form jest podwyższenie kapitału zakładowego i związane z tym wniesienie wkładów na jego pokrycie.

Takie wkłady mogą przybrać następujące formy:

  • Pieniężny
  • Niepieniężny (aport), czyli rzeczy i prawa posiadające zdolność aportową

W zależności od tego, z jaką spółką mamy do czynienia przepisy dotyczące ograniczeń i obowiązków w dokonywaniu wkładów niepieniężnych różnią się między sobą.

Wkłady niepieniężne – zdolność aportowa

Zdolnością aportową określa się właściwość przedmiotów (rzeczy i praw) pozwalającą na wniesienie ich do spółki jako wkładów niepieniężnych.

Przy czym przepisy Kodeksu spółek handlowych bezpośrednio wskazują, że przedmiotem aportu do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjnej nie może być niezbywalne prawo ani świadczenie pracy lub usług (art. 14 ust. 1 Kodeksu spółek handlowych).

Przepisy mówią też o tym, co nie może być wkładem niepieniężnym.

W praktyce, aport powinien być:

  • Istniejącym składnikiem majątkowym
  • Zbywalny
  • Posiadać możliwość wyceny wkładu i umieszczenia go w bilansie spółki jako składnika majątku (tzw. zdolność bilansowa)
  • Posiadać możliwość skierowania postępowania egzekucyjnego do przedmiotu wkładu niepieniężnego w celu zaspokojenia roszczeń wierzycieli (tzw. zdolność egzekucyjna)

Wniesienie wkładu posiadającego wady

Zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, w przypadku wniesienia przez wspólnika lub akcjonariusza wadliwego aportu, ten jest zobowiązany do zrekompensowania spółce różnicy pomiędzy wartością wskazaną w umowie bądź statucie a wartością zbywczą wkładu. Umowa albo statut może przewidywać, że w takiej sytuacji spółce będą przysługiwać także inne dalsze uprawnienia.

Przykładowo wadą fizyczną aportu może być produkt fizyczny w stanie nieukończonym. Wadą prawną może być natomiast fakt, że przedmiotem aportu jest rzecz stanowiąca własność (w całości lub w części) osoby trzeciej lub sytuacja, gdy wkład niepieniężny jest prawem, które nie istnieje.

Odpowiedzialność do zrekompensowania różnicy powstaje z chwilą wystąpienia wady oraz związanej z tym różnicy pomiędzy wartością aportu wskazaną w umowie lub statucie a jego wartością zbywczą. Niezależnie od tego, czy spółka poniosła szkodę z tego tytułu.

Wycena wkładów niepieniężnych

Przepisy KSH nie nakładają obowiązku dokonania wyceny wkładów niepieniężnych wnoszonych do spółki z o.o.

Ustawowy wymóg przeprowadzenia wyceny aportów obowiązuje wyłącznie w odniesieniu do spółki akcyjnej.

Jeżeli wartość wkładu wnoszonego do sp. z o.o. była zawyżona, to dokonujący go wspólnik i ci członkowie zarządu, którzy o tym wiedzieli, a mimo tego zgłosili rejestrację spółki lub podwyższenie jej kapitału zakładowego w KRS, poniosą wobec niej solidarną odpowiedzialność (art. 175 § 1 Kodeksu spółek handlowych).

Możliwa jest też sytuacja, w której obowiązek zrekompensowania spółce z o.o. wartości wkładu powstanie zarówno z powodu wady fizycznej lub prawnej przedmiotu aportu, jak i ze względu na zawyżenie wartości aportu.

Podobnie jak w przypadku odpowiedzialności wspólnika bądź akcjonariusza za wady wniesionego przez niego wkładu niepieniężnego, tak odpowiedzialność związana z wniesieniem przeszacowanego wkładu niepieniężnego powstaje niezależnie od tego, czy spółka poniosła z tego tytułu szkodę. W takim wypadku wspólnik spółki z o.o. i mający tego świadomość członkowie zarządu są solidarnie zobowiązani do wyrównania spółce różnicy.

Dlatego tak istotne jest, aby przy dokonywaniu wkładów niepieniężnych do spółek kapitałowych uważnie weryfikować ich stan fizyczny i prawny, a także uwzględnić wartość wyliczoną na podstawie aktualnej i prawidłowej wyceny.

Masz pytania? Skontaktuj się z nami

Weronika Duchnowska

Najnowsza Wiedza

Eco Focus #4

Milena Kazanowska-Kędzierska i Aleksandra Pinkas przyglądają się przygotowaniom polskich firm do wdrożenia unijnego rozporządzenia EUDR, którego celem jest przeciwdziałanie postępującej degradacji lasów.

Opłata od „małpek” – fala kontroli, korzystny wyrok i problemy przedsiębiorców

Niebawem będziemy obchodzić czwartą rocznicę wprowadzenia tej opłaty, co jest dobrą okazją do podsumowania jej skutków oraz wątpliwości związanych z jej stosowaniem. Dzisiaj widzimy bowiem, że wpływy z tego tytułu w żaden sposób nie korelują z wciąż spadającym wolumenem sprzedaży. A to wskazuje na istnienie systemowego problemu.

Wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę

12 września 2024 r., po negocjacjach w ramach Rady Dialogu Społecznego, Rada Ministrów, przyjęła Rozporządzenie w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej wysokości stawki godzinowej w 2025 r.

Eco Focus #3

Milena Kazanowska-Kędzierska rozwiewa wątpliwości dotyczące unijnego rozporządzenia w zakresie wylesiania.

Sankcja kredytu darmowego

W polskich sądach jest już około 10 tysięcy pozwów kredytobiorców zarzucających bankom naruszenie przepisów Ustawy o kredycie konsumenckim. Pozwy te mogą stanowić podstawę do skorzystania z sankcji kredytu darmowego.

Zapraszamy do kontaktu:

Rafał Rapala

Rafał Rapala

Radca prawny, Partner, Prawo Korporacyjne, Konflikty Właścicielskie

+48 608 444 650

r.rapala@kochanski.pl