Rynek kapitałowy – wezwania majoryzacyjne będą zgodne z unijną dyrektywą
Inwestorów spółek publicznych mogą niebawem czekać zmiany w wezwaniach na sprzedaż lub zamianę akcji – pisze Aneta Serowik, adwokat w kancelarii Kochański & Partners. I wskazuje, że nastąpi uproszczenie przepisów, ale też dostosowanie polskiej ustawy o ofercie publicznej w zakresie, w jakim reguluje wezwania majoryzacyjne, do unijnej dyrektywy w sprawie ofert przejęcia.
Komisja Nadzoru Finansowego opublikowała 19 listopada 2020 roku projekt nowelizacji Ustawy o ofercie publicznej i poinformowała o jego przekazaniu do Ministerstwa Finansów. Dotychczas proponowano już zmiany w przepisach o wezwaniach, w tym, obniżenie progu i wprowadzenie wezwania dobrowolnego, nowelizacji doczekały się jednak jedynie tak zwane małe wezwania, które usunięto z ustawy w 2017 roku.
Obowiązkowe wezwanie po przekroczeniu połowy głosów
W projekcie w miejsce dotychczasowych regulacji wprowadza się jedno wezwanie o charakterze następczym, obowiązkowe, do ogłoszenia w terminie trzech miesięcy po przekroczeniu przez akcjonariusza progu 50% ogólnej liczby głosów, obejmujące wszystkie pozostałe akcje w spółce a także wezwanie dobrowolne, na wszystkie akcje lub akcje poniżej 50%. Wezwanie dobrowolne na wszystkie akcje, jeśli będzie skutkowało przekroczeniem progu 50% zwolni z obowiązku ogłoszenia wezwania obligatoryjnego na wszystkie akcje. Według przepisów przejściowych, akcjonariusze obecnie posiadający akcje inkorporujące między 50% a 66% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki publicznej nie będą zobowiązani do ogłoszenia wezwania na wszystkie akcje. Obowiązek taki nastąpi jednak przy jakimkolwiek zwiększeniu pakietu posiadanych akcji.
Polska ustawa dostosuje się do prawa UE
Ta rewolucyjna zmiana to nie tylko uproszenie przepisów, ale też odpowiedź, która nakazuje uregulować przepisy tak, by akcjonariusz, który przejmie kontrolę w spółce, ogłosił wezwanie na wszystkie akcje. Na kanwie obecnych regulacji akcjonariusz uzyskuje kontrolę między 33 – 66% progiem, zaś mniejszościowi akcjonariusze mogą odpowiedzieć na jego ofertę nabycia akcji wyłącznie do poziomu 66%.
Istotne zmiany dotyczą również zasad ustalania ceny w wezwaniach. Dyrektywa w sprawie ofert przejęcia nakazuje umożliwić wykup akcji po godziwej cenie. W praktyce zauważono wykorzystywanie nabycia pośredniego do tego, by nie podnosić ceny wezwania. Wzywający najpierw przejmował kontrolę nad akcjonariuszem spółki publicznej zamiast nabycia od niego bezpośrednio akcji a następnie ogłaszał wezwanie następcze na pozostałe akcje do poziomu 66%. Jak powiedziała „Parkietowi” Magdalena Łapsa-Parczewska, dyrektor zarządzająca pionem nadzoru nad rynkiem kapitałowym KNF, „analiza wezwań następczych do 66 proc. pokazuje, że mediana dla procentu głosów, którego dotyczyło wezwanie, wyniosła niewiele ponad 3 proc.”
Nabycie pośrednie nie było odnotowywane w notowaniach spółki publicznej i tym samym brane pod uwagę przy ustalaniu ceny w wezwaniu. Przepisy Ustawy o ofercie nakazują, by cena minimalna akcji proponowana w wezwaniu nie była niższa od najwyższej ceny, jaką za akcje będące przedmiotem wezwania zapłacono lub wartości rzeczy lub praw, jakie w zamian za akcje wydano, w okresie 12 miesięcy poprzedzającym wezwanie. Według projektu, cena minimalna akcji proponowana w wezwaniu nie może być także poniżej wartości każdego pośredniego nabycia z ostatnich 12 miesięcy. Zgodnie z projektem, wartość nabycia pośredniego będzie wyceniała firma audytorska powołana przez wzywającego.
Audytor ustali godziwą cenę akcji
Firma audytorska ma też ustalać cenę godziwą akcji, jako cenę minimalną, w przypadku braku wystarczającego obrotu akcjami, jeśli akcje spółki były notowane krócej niż przez 3 miesiące. Brak wystarczającego obrotu oznacza według projektu obrót dokonywany na mniej niż jednej trzeciej sesji a przy tym, kiedy na co najmniej jednej trzeciej z tych sesji występowała co najmniej 5 %, różnica cen tych akcji na zamknięciu notowań w stosunku do ceny zamknięcia na poprzedniej sesji. Ponadto, firma audytorska będzie powoływana do ustalenia ceny godziwej, jako minimalnej „w przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie ceny”, jeśli akcje spółki były notowane krócej niż przez 3 miesiące oraz w przypadku każdej spółki, w stosunku do której otwarto postępowanie restrukturyzacyjne lub upadłościowe.
Możliwe uzgodnienie ceny niższej
Nie zmieni się dotychczasowa regulacja, według której możliwe jest indywidualne uzgodnienie ceny niższej niż zaproponowana w wezwaniu ze zbywcą posiadającym pakiet ponad 5%, jak również zwrócenie się do KNF z wnioskiem o udzielenie zgody na zaproponowanie w wezwaniu ceny innej niż ustalona w oparciu o wskaźniki kursowe, jeśli odbiega ona znacznie od wartości godziwej, ponieważ nastąpiło znaczne pogorszenie sytuacji spółki wskutek okoliczności niezdolnych do przewidzenia lub zapobieżenia, spółce grozi trwała niewypłacalność lub gdy akcjonariuszom przysługują dodatkowe prawa majątkowe związane z akcjami. W takim przypadku również wartość godziwą ustali firma audytorska.
Ważną zmianą jest wprowadzenie zasady, że wyrok sądowy ustalający cenę akcji w wezwaniu będzie wiązał również pozostałych akcjonariuszy, którzy nabyli akcje w wezwaniu, mimo iż nie byli oni stroną postępowania sądowego. Jest to tzw. prawomocność rozszerzona wyroku wprowadzona np. w kodeksie spółek handlowych w sprawach o zaskarżenie uchwał.
Solidarny obowiązek zapłaty
Projekt przewiduje także wprowadzenie solidarnego obowiązku zapłaty za akcje wszystkich, którzy działając w porozumieniu o którym mowa art. 87 ust 1 pkt 5 ogłosili wezwanie, jak również wzywającego i podmiotu, który w wezwaniu został wskazany jako nabywca akcji.
Ponadto, w proponowanym projekcie do rangi ustawowej proponuje się przenieść część regulacji – w nowym brzmieniu, która obecnie znajduje się w Rozporządzeniu w sprawie wzorów wezwań, w tym m.in. dotyczących zasad zmiany treści lub ceny wezwania, także w przypadku pojawienia się wezwania konkurencyjnego, ogłoszenia wezwania pod warunkiem, czy zasad publikacji wezwania. Taki zabieg z pewnością ułatwi odbiór przepisów regulujących materię wezwań.
Projekt ustawy oraz jego wyjaśnienie Komisji Nadzoru Finansowego można znaleźć pod linkiem: https://www.knf.gov.pl/aktualnosci?articleId=71488&p_id=18 .
Materiał dostępny również w serwisie prawo.pl.
